ONTWIKKELINGSBEELD 2040

Het gezonder maken van de Heemskerkse leefomgeving is één van de opgaven in de omgevingsvisie. De visie hanteert daarbij het volgende leidende uitgangspunt:

• Heemskerk streeft naar een gezonde leefomgeving voor al haar inwoners, ondernemers en bezoekers.
  Een gezonde leefomgeving is voor de inwoners, ondernemers en gebruikers een groot goed. Alle ontwikkelingen moeten dan ook bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Daarbij gaat het om zowel fysieke als mentale gezondheid. In de kern van de visie komt het thema gezondheid eveneens terug:
• Heemskerk ontplooit zich als een groene, aantrekkelijke en dorpse gemeente. Een gemeente waarin iedereen meetelt en inwoners naar elkaar omzien. Waar een sterk zorgcluster een regionale functie bekleedt. 

Om hier zo goed mogelijk een integrale invulling aan te geven bevat de omgevingsvisie als één van de vijf pijlers:

• Een gezond Heemskerk voor mens, plant en dier.

Maar ook in enkele andere pijlers komt het thema gezondheid terug.

Pijler: Aantrekkelijk Heemskerk

Om onze jongeren en gezinnen aan het dorp te binden en onze ouderen op een goede manier te huisvesten streven we naar toekomstbestendige voorzieningen zoals op het gebied van onderwijs, sport, gezondheid, cultuur en welzijn. Ondanks de druk vanuit de markt om commerciële voorzieningen te realiseren, maken we ons hier als gemeente hard voor. We willen daarbij ook ruimte bieden aan grotere regionale maatschappelijke voorzieningen en dit in regionaal verband afstemmen. We zetten daarnaast in op wonen met zorg en op het zoveel mogelijk zelfstandig wonen van personen met een zorgbehoefte. Wonen in de buurt van voorzieningen en ruimte bieden voor mantelzorg is daarbij ons uitgangspunt.

Pijler: Gezond Heemskerk

We willen in 2040 een sociale en vitale gemeente zijn. Een gemeente met een gezonde fysieke en sociale leefomgeving én met aandacht voor de gezondheid van onze inwoners. Dit in de brede zin van het begrip positieve gezondheid, waarbij zowel lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren meetellen. Met de volgende ruimtelijke ontwikkelingsambities willen we dit waarmaken:

Een gezonde leefomgeving

De inrichting van onze fysieke leefomgeving is ondersteunend aan het welzijn van onze inwoners. We willen de inrichting van de leefomgeving daarom afstemmen op vier beoogde maatschappelijke effecten: ‘meedoen’, ‘omzien naar elkaar’, ‘zo thuis mogelijk wonen’ en ‘gezond en weerbaar’.

Een schone, duurzame omgeving

Naast een gezond gebruik van de leefomgeving willen we de leefomgeving zelf ook schoon en gezond maken en houden. Met duurzame energieopwekking, circulaire economie en schone mobiliteit zorgen we daarvoor. We streven er daarom naar alle bebouwing energiezuinig of zelfs energieproducerend te maken. De overige energie wordt duurzaam opgewekt. We zetten in op een aangepaste energie-infrastructuur met smart grids die zorgen voor een goede afstemming van vraag en aanbod. Daarnaast streven we naar een prettig en gezond binnenklimaat voor gebouwen.

Op weg naar een schoon Heemskerk

We streven naar een schone bodem, schone lucht en schoon (grond)water en we proberen externe veiligheidsrisico’s en geluid- en lichthinder tot een minimum te beperken. Ons straatbeeld houden we schoon en de toenemende ruimteclaims in onze bodem willen we goed afstemmen op elkaar, op onze eigen ruimteclaims en op de gezondheid en veiligheid van het bovengrondse gebruik. De gemeente blijft zich conform het Schone Lucht Akkoord en de visie Gezondheid en Luchtkwaliteit IJmond inzetten op permanente verbetering van de luchtkwaliteit en werkt toe naar het voldoen aan de WHO-advieswaarden voor luchtkwaliteit in 2030. Speerpunten zijn schonere tuinbouwbedrijven, gebiedsgerichte gezondheid en een schonere mobiliteit. We willen onze bedrijven, maar ook het naastgelegen Tata Steel, stimuleren om hun kansen aan te grijpen om bij te dragen aan een schone en circulaire economie. We willen hiermee een gezonde en schone uitbreiding van de lokale en regionale werkgelegenheid bereiken. We zetten daarnaast in op een circulaire samenleving door huishoudelijk afval te reduceren en juist als grondstof te beschouwen.

Pijler: Mobiel Heemskerk

Ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid

Een goede bereikbaarheid mag niet ten koste gaan van de ruimtelijke kwaliteit, leefbaarheid en gezondheid. We streven daarom naar een duidelijk onderscheid in verkeersgebieden en verblijfsgebieden. In de verblijfsgebieden staat kwaliteit en leefbaarheid voorop. We willen knelpunten op het gebied van geluidsoverlast en luchtkwaliteit als gevolg van binnenstedelijk wegverkeer voorkomen. Uitgangspunt is daarnaast dat de ontsluitingswegen geen barrières voor mens en dier vormen. Parkeeroverlast bij evenementen beperken we tot incidentele momenten en nabij de huidige aangewezen evenementenlocaties.

ONTWIKKELINGSBEELD PER DEELGEBIED

Woongebied

Voorzieningen

Het woongebied herbergt een goed aanbod aan voorzieningen op bijvoorbeeld het gebied van sport, gezondheid en onderwijs. Dit aanbod willen we toekomstbestendig houden. De voorzieningen en accommodaties spelen namelijk een wezenlijke rol bij een positieve gezondheid van onze inwoners. Efficiënt ruimtegebruik op geschikte locaties is hierbij het uitgangspunt. Sportaccommodaties willen we in dat kader concentreren op goed bereikbare, veilige locaties. We streven daarbij naar multifunctioneel gebruik door de verenigingen en richten ons met name op de jeugd, aangepast sporten en ouderen. We willen in het woongebied ook ruimte blijven bieden aan grotere, regionale maatschappelijke voorzieningen.

Een gezonde leefomgeving

In het woongebied streven we naar behoud en versterking van de hoofdgroenstructuur en het bovenwijkse groen, inclusief de hierin aanwezige waterstructuren. We willen dit groen inrichten met gebiedseigen beplanting en natuurvriendelijk beheer met aandacht voor het voorkomen van infectieziekten. Samen met natuurinclusief bouwen vergroten we hiermee de biodiversiteit. Daarnaast streven we naar een openbare ruimte die uitnodigt tot sporten, bewegen en ontmoeten. Een openbare ruimte die toegankelijk is voor iedereen, jong en oud, met of zonder beperking. Een openbare ruimte waarin ook de gezondheid en het welzijn van dieren meetelt. Ook voor de kleinschaligere ruimten zoals speelplekken en pleintjes zetten we in op ontmoeting, natuurlijk spelen en vergroening.

Buitengebied

Klimaat en milieu

In het tuinbouwgebied streven we naar winst op het gebied van klimaat en energie. We zetten daarom in op een emissievrije tuinbouwsector. Het gebied grenst aan Natura2000-gebied en de gasuitstoot is schadelijk voor milieu en natuur. De eerste prioriteit is om de bedrijven van het aardgas af te halen. Ook willen we de uitspoeling van fosfaat en stikstof in de duinbeken, het stedelijk water en het grondwater verminderen en schoon vrachtverkeer stimuleren. Dit willen we bereiken door samen te werken met de ondernemers.

In het buitengebied leggen de zoetwatervoorraad, bronnen voor geothermie en warmteleidingen grote claims op de bodem. We willen deze claims onderling goed afstemmen en daarbij de veiligheid, gezondheid en het gewenste bovengrondse gebruik waarborgen.

HOE MAKEN WE DE VISIE WAAR? WERKEN MET DE OMGEVINGSVISIE

We vertalen de omgevingsvisie in het instrument programma’s door verschillende onderwerpen en opgaven uit de omgevingsvisie verder uit te werken. Dit kan onder andere het volgende programma zijn:

Streven naar een gezonde leefomgeving.

Gezondheid is een leidend principe in de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving van Heemskerk. Iedere ontwikkeling

moet een bijdrage leveren aan een gezonder Heemskerk. De wijze waarop we hier invulling aan geven moet worden uitgewerkt in het programma. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om een openbare ruimte die uitnodigt tot bewegen en aandacht voor de sociale cohesie en gemeenschapszin om geluk te stimuleren. Sociaal-maatschappelijke vraagstukken spelen hierbij een grote rol. Daarvoor sluiten we aan bij bestaande programma’s van het sociaal domein.